Thaye Lama Jampa - Buddyzm - Wyklady w Szczecinie 1998, !rozpakowane
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
KomentarzdonaukMistrzaSamantabhadry
Kunzanglama‘iszallung
LamaJampaThaye
NaukiudzielonewSzczecinie,wdniach24-26.03.1998,
wwi¡tyniBuddyjskiejTrzechKlejnotów
przekładnaj¦zykpolski:Przemyslawywiczy«ski
tekstdost¦pnywserwisiewww.mahajana.net
Przypomn¦,»eprzedmiotemnaszychstudióws¡słynnenaukiuło»one
przezmistrzatradycjiNingmapyPatrulaRinpoczeitekstnositytułKunzang
lama‘iszallungcooznacza„Bezpo±rednieinstrukcjelamySamantabhadry”.
Teksttenzostałuło»onyszczególniepodk¡temwst¦pnchpraktykdomedy-
tacjidzogczien.Istniejewieleprzekazówdzogczienitenszczególnyprzekaz
dzogczien,doktóregonale»ytekstPatrulaRimpoczejestznanyjakolongcien
nintig,którypojawiłsi¦w18wiekuipochodziodwielkiegomistrzaDzigme
Lingpa.Cho¢samtekstpowstałdlaspecyficznegocelupraktykidzogczien
stałsi¦taksłynnywTybecie,»emaznacznieszerszeu»ycieni»tylkokomen-
tarzdowst¦pnejpraktykiNyndro.Ztegopowodutakwielulamówzarówno
kagyujakiningmanauczategotekstu,gdy»stanowionnajlepszywst¦pdo
podstawowychnaukipraktykstanowi¡cychfundamentdzogczienimaha-
mudry.SamotrzymałemtentekstodmojegonauczycielaKarmaThinley
Rinpocze,takwi¦cjesttonieprzerwanyprzekaza»dodzisiejszegodnia.
Przypomnijmysobiestruktur¦tychnauk,poniewa»jakwszelkiegoro-
dzjunaukiudzielanewTybecies¡onetakuło»onebymócjeprzyjmowa¢
krokpokrokulubstopniowo,takby±mymoglipraktykowa¢wła±ciw¡nauk¦
wnaszymduchowymrozwoju.PatrulRimpoczepodzieliłtenaukiwtaki
sposób,wjakipodzielones¡samepraktykiNyndro.Ka»dyrozdziałdotyczy
specyficznejcz¦±ciNyndro.S¡dwiezasadniczecz¦±citegotekstu,pierwsza
dotyczyzewn¦trznegolubzwyczajnegonyndro,adrugawewn¦trznegolub
nadzwyczajnegonyndro.Zewn¦trznenyndroskładasi¦znaukwła±ciwych
dlawszystkichtrzechpojazdówwbuddyzmie,czylihinajany,mahajanyi
1
wad»rajany.Nawet,je±likto±nieotrzymałbydalszychnauk,atylkote,po
czymrozmy±lałbyonichimedytowałnadnimi,touzyskałbywielkieilo±ci
zasługiim¡dro±ci.Dziejesi¦tak,poniewa»niema»adnegolepszegoprze-
wodnikadotychpodstawowychnauk,ni»te,którepodałPatrulRinpocze,
gdy»byłwstanietakjenaucza¢,i»mo»emybezpo±redniou»y¢jewnaszym
»yciu.Je±linaukidotycz¡cezewn¦trznegonyndrownikn¡wnaszesercei
umysł,tostaniemysi¦nieporuszonymim¦»czyznamiikobietamiDharmy.
Cz¦stonaZachodzieulegamyzauroczeniubardzowysokiminaukamijak
inicjacjewad»rajany,albomahamudra,dzogczienlubmedytacjazen,ale
ignorujemypodstawowenaukiiwrezultacienaszapraktykaniejeststa-
bilna.PatrulRinpoczecho¢przemawiałdoTybeta«czykóww19wieku,cały
czaspodkre±lapotrzeb¦zaabsorbowaniatychpodstawowychnaukwnaszych
sercach,takby±mymogliwpełniskorzysta¢zwy»szychnauk,gdyb¦dziemy
mieliszans¦jenapotka¢ipraktykowa¢.By¢mo»etrudnowtob¦dziewam
uwierzy¢,aledzisiajjesttakłatwootrzyma¢naZachodzienaukiWad»raja-
ny,jakbyłotowTybecie,aleistniejewielkaró»nica;Dharmajestwyj¡tkowo
niestabilnanaZachodzie,apo±ródTybeta«czykówbyłacałkowiciestabilna.
Ró»nicawi¦ctkwiwtym,»eTybeta«czycyurzeczywistnialitepodstawowe
nauki[byliznimicałkowiciezintegrowani]poprzezcomielit¡stabilno±¢,na-
tomiastnambrakujetego,poniewa»niezwracamyuwaginatepodstawowe
nauki.PatrulRinpoczenieustanniepowtarzaopotrzebieskoncentrowania
si¦napodstawowychnaukachitob¦dziemyczyni¢zanim,aletoniejesttak
jakzrodzicami,którzynamawiaj¡swojedzieci,»ebynajpierwjadłygłówne
daniezanimprzejd¡dobardziejinteresuj¡cegodeseru;tepodstawowenauki
s¡niezwyklewspaniałeiinspiruj¡ceiniesko«czeniegł¦bokie,nigdynieuda
namsi¦kiedykolwiekjewyczerpa¢,oboj¦tniejakdługoiintensywnieby±my
praktykowali.Je±liczytamyjewielokrotniewewła±ciwysposób,tozaka»-
dymrazemznajdziemyiodkryjemyco±nowego.
Wpierwszejcz¦±citekstu,dotycz¡cejzewn¦trznychnaukjestsze±¢roz-
działów.Pierwszadotyczywolno±ciiszansyuzyskanejpoprzezcenneludzkie
odrodzenie.Drugacz¦±¢,któr¡b¦dziemyterazprzerabia¢,dotyczynietrwało-
±cii±mierci.Poniejnast¦pujecz¦±¢dotycz¡cabł¦dówtkwi¡cychwsamsarze.
Kolejnatraktujeokarmie,jako¹ródletychró»nychdo±wiadcze«wsamsa-
rze.Teczterynaukiznanes¡jakozwracaj¡ceumysłkuDharmie,poniewa»
je±lipowa»niejepotraktujemytoniejeste±mywstanieniczrobi¢jakzaj¡¢
si¦Dharm¡,podobnejesttodotransfuzjikrwi,je±lizostaniemywypełnieni
tyminaukami,tojeste±mywypełnieniDharm¡,podobniejakkrewwypełnia
2
naszeciało.
Pi¡tacz¦±¢,bardzokrótka,wyja±niadobrodziejstwawypływaj¡cezwy-
zwolenia,nast¦pujeonapopierwszychczterech,gdy»,je±lizaakceptujemy
najpierwpierwszeczterytoniepragniemyniczegoinnegojakwyzwolenia.
Szóstaostatniacz¦±¢jestwyja±nieniemPatrulaRinpoczejakznale¹¢odpo-
wiedniegoiwiarygodnegomistrza.Tesze±¢cz¦±cijestpodstaw¡wej±ciaw
praktyk¦nadzwyczajn¡nyndro,gdzieoczyszczamynegatywn¡karm¦izbie-
ramyniezb¦dn¡zasług¦potrzebn¡dopraktykidzogczienczymahamudry.
Wcze±niejzako«czyli±mynaukidotycz¡cenaszegoszcz¦±liwegoodrodzenia
jakoludzkieistoty,którewyja±niaj¡namjaknaszaobecnasytuacjajakolu-
dzipozostaj¡cychwkontakciezDharm¡dajenamwspaniał¡szans¦.Je±li
chcemykroczy¢Drog¡Dharmymusimynajpierwmie¢przekonanie,»eposia-
damyodpowiedni¡zdolno±¢iwarunkibymócpraktykowa¢efektywnie.Nie
tylkoBuddhanauczałnieustannie,»eka»dyposiadamo»liwo±¢urzeczywist-
nieniao±wiecenia,alejestfaktem,»enaszeobecneludzkie»yciejestspecjalna
okazja,kiedynaszpotencjałmo»eby¢wpełniwykorzystany.Słysz¡ctena-
ukipowinni±mymie¢pełnezaufaniedonichigotowo±¢dopodj¦ciapraktyki
Dharmy.Alenatymetapienadalistniejedu»eniebezpiecze«stwoiprzeszko-
dadlaprawdziwejpraktykiDharmy.
Niebezpiecze«stwonatymetapietkwiwprzywi¡zaniudo±wiatowych
rzeczy.Mo»emymy±le¢:„Takmammo»liwo±¢bysta¢si¦o±wieconymiby-
cieczłowiekiemdajemit¡sposobno±¢,alenajpierwmusz¦zgromadzi¢wiele
rzeczyiosi¡gn¡¢wielecelówwmoim»yciu.”Tozupełnieniedasi¦pogo-
dzi¢zpraktyk¡Dharmy,poniewa»je±limamytakiepodej±cie,toDharma
niejestpierwsz¡rzecz¡wnaszym»yciu.Najpierwpowinni±myzapyta¢si¦
samychsiebiejakwa»najestDharmawnaszym»yciu,czyjesttorzecznaj-
wa»niejszawnaszym»yciuczynie.Musimywtymmiejscuby¢ostro»ni,
mahajanaiwad»rajananiewymagaj¡odnaswsposóbbezwzgl¦dnyby±my
zostalimnichamiczymniszkami;jakzostałotowyja±nionewtradycjino-
wychtantr,kiedyBuddhaporazpierwszyudzieliłnaukwad»rajanymiało
tomiejscewczasie,kiedykrólIndrabhuti,któryposiadał500»onspytał
si¦Buddhyczybezwyrzekaniasi¦ichiswojejpozycjimógłbypraktykowa¢
Dharm¦.WówczasBuddhawygłosiłnaukiGhuyasamad»atantry.Zjednej
stronymo»emypraktykowa¢wad»rajan¦nieb¦d¡cmnichami,alewewn¦trz-
niemusimypodj¡¢wyrzeczeniesi¦zwykłego±wiataiustanowi¢Dharm¦jako
rzecznajwa»niejsz¡.Je±litegoniezrobimy,tob¦dzietotakjakbykorzenie
chwastówpragnie«iambicjizadusiłyziarnoDharmywnassamych.Dlatego
najpierwpowinni±myspojrze¢wgł¡bsiebieizbada¢naileDharmajestdla
3
naswa»na.Przypomnijmy,coMa«dziu±riBodhisattwapowiedziałSandzie
KungaNinpo:„Je±lijeste±przywi¡zanydosprawtego±wiata»ycia,tonie
jeste±człowiekiemDharmy.Najlepszymsposobemusuni¦ciaprzywi¡zania
doobecnego»yciajestci¡głemedytowanienadnietrwało±ci¡,anajwa»niej-
szemedytowanienad±mierci¡.Kiedywesercumamypewno±¢,»enadejdzie
±mier¢towówczasto,comawarto±¢dlanastoDharma,wszystkoinnenie
madlanas»adnejistotnejwarto±ci.Zdrugiejstronymo»emymy±le¢:„Tak
taksłyszałemonietrwało±ciizgadzamsi¦ztyminaukamionietrwało±ci”,
alemusiciebardzouwa»a¢,bopo10,152030latachpraktykiłatwostraci¢
uwa»no±¢ipraktykaDharmymo»ezosta¢zaduszona±wiatowymipo»¡da-
niamiiambicjami.PatrulRimpoczepodajetujakoprzykładnietrwało±ci
ludzi,którzyzamłodubyliwspaniałymimnichami,apó¹niejporzucaliszaty
i»enilisi¦imieliwieledzieci.[str.56]Niezale»nieodtegoczyjeste±mypo-
cz¡tkuj¡cymiwpraktyceDharmyczyte»mamyzasob¡latado±wiadcze«,
powinni±mymie¢skutecznesposobymedytowanianad±mierci¡inietrwało-
±ci¡.Iwtymrozdzialeonietrwało±ciPatrulRinpoczeprzedstawianamtak¡
metod¦.Terazprzejdziemydosamegotekstu.
NajpierwPatrulRinpoczeprzypominanam,wjakisposóbpowinni±my
słucha¢nauk,costudiowali±myostatnimrazem.zawieratowła±ciw¡moty-
wacj¦,któr¡jestbodhicitta,powinni±mymy±le¢,»eprzyjmujemytenauki
potobyosi¡gn¡¢stanbuddhybywyzwoli¢inneodczuwaj¡ceistoty.Powin-
ni±myrozwin¡¢wizj¦,wktórejmiejsce,gdzieotrzymujemynaukijestCzyst¡
krain¡Buddhy,nauczycielajakoPadmasambhaw¦,auczniówjakouczniów
guruPadmasambhawy.Niepowinnomie¢tomiejscatylkoprzyokazjitych
nauk,alezawsze,kiedyotrzymujemynaukipowinni±mymie¢takienasta-
wienie.Ipami¦tajcierównie»obł¦dach,którepowinni±myunika¢wtrakcie
słuchanianaukioprzyjmowaniuwła±ciwejpostawy,októrychmówiłPatrul
Rinpocze.Wła±ciwapostawazawartajestwmy±leniuosobiejakooosobie
chorej,nauczycielujakodoktorze,aDharmiejakolekarstwie,apraktycejako
procesieleczenia.
Ijestsiedemmedytacjio±mierciinietrwało±ci,którenauczanasPatrul
Rinpocze.Zaczynaj¡si¦oneznajbardziejogólnymirozmy±laniamionietrwa-
ło±ciistaj¡si¦corazbardziejintymne.Najpierwpowinni±myrozwa»y¢nie-
trwało±¢zewn¦trznego±wiata.Wj¦zykutybeta«skimsłowookre±laj¡ceze-
wn¦trzny±wiattozewn¦trznenaczynie,a»yj¡ceistotyrozpatrywanes¡jako
wewn¦trznazawarto±¢tegonaczynia.Medytacjanadnietrwało±ci¡i±mierci¡
manaceluzniszczenienaszegopoczuciatrwało±ciirzeczywistegonamacalne-
goistnienia.Poczucietrwało±cipowstrzymujenasodpraktykowaniaDharmy
4
wtymwła±niemomencie.Cho¢intelektualniepojmujemynietrwało±¢,tow
rzeczywisto±cinaszecodzienne»ycieopartejestnapoczuciutrwało±ciinie-
zmienno±ciiodczuciu,»emamyniesko«czon¡ilo±¢czasuprzedsob¡.‘Mój‘
pogl¡dna±wiatwokółmnieinacałykosmosjestleniwymprzekonaniemo
całkowitejtrwało±ci±rodowiska,wktórymjestemcałkowiciebezpieczny.Spo-
sób,wjakiPatrulRinpoczepokazujenietrwało±¢tegozewn¦trznego±wiata
wi¡»esi¦±ci±lezlegendamiimitamiopowstawaniuizanikaniu±wiatab¦d¡-
cymicz¦±ci¡kosmologiiimitologiibuddyjskiejwtymczasie.Niepozwólcie
bywastoodpychałozewzgl¦dunaswojestarodawnepochodzenie,poniewa»
jakzauwa»ycieteterminydadz¡si¦łatwoprzeło»y¢nawspółczesneterminy
kosmologiczne.Ostatecznymwynikiemtegojestu±wiadomieniesobie,»enie
maniczegotrwałego,naczymmogliby±mysi¦oprze¢wtym±wiecie.Ostatecz-
nie,czydojdziemydotegourzeczywistnieniawoparciuostaro»ytnepogl¡dy
czywoparciuowspółczesn¡nauk¦niemawi¦kszegoznaczenia.Przeczyta-
mytoteraztakjakopisujetoPatrulRimpocze.Mówi,»enasz±wiatzostał
stworzonypoprzezzbiorow¡karm¦wszystkichistot.Toodzwierciedlabardzo
istotn¡nauk¦,»ewszystkoto,coistniejejestwynikiemdziała«wszystkich
odczuwaj¡cychistoti±wiatniezostałstworzonyprzezjak¡±istot¦-Stwórc¦.
Ten±wiatstworzonykarm¡odczuwaj¡cychistotb¦dzieistniałprzezkalp¦,
inaczejeon.Niemniejjestonnietrwałyinieuniknieostatecznegozniszcze-
niaostatecznejzagłady.Zniszczenieprzyjdzieprzezsiedemetapówogniai
jedenetapwody.Terazwoparciuokosmologi¦buddyjsk¡mówi:„Gdyten
eonb¦dziesi¦zbli»ałdoswojegoko«ca,wszystkieistotyze±wiatówponi»ej
dewówulegn¡zniszczeniu,wzejdziewtedysiedemsło«cjednopodrugimwy-
suszaj¡ccałkowiciewod¦ipotymzniszczeniuprzezogie«nast¡pizniszczenie
przezwod¦iwówczas±wiatbogówrównie»ulegniezniszczeniu,a»ostatecznie
wszystkozostaniezmiecioneprzeszkosmicznywiatr”.Itakbrzmikosmiczny
mitnatematko«canaszego±wiata,wktórym»yjemyukresuko«cakalpy.
Jesttopewnegorodzajupoezjamitologiczna,alegdysi¦uwa»nieprzyjrzy-
myniejesttobardzoró»neodwspółczesnychteoriikosmologicznych,tak»e
niepowinnonamsprawia¢trudno±cipracowanienadtymiopisami.Dlatego
PatrulRinpoczemówiwkonkluzji:„Iwtakisposóbpowinni±mynadtym
faktemmedytowa¢.Kontemplujnadtymszczerzeigł¦boko,je±lika»dyzmi-
liardówwszech±wiatów-jakwiemywgnaukbuddyjskichistniejeniezliczona
ilo±¢wszech±wiatów-zostaniezniszczonywtakisposób,tak»epozostanie
jedynieprzestrze«,jak»emogłobytomojeludzkieciałoposiada¢jak¡kolwiek
trwało±¢czystało±¢”.Tapierwszamedytacja,którajestnajogólniejszaprzy-
gl¡dasi¦zewn¦trznemu±wiatuidochodziwkonkluzjidowniosku,»eniema
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]